IPS Selection Process: IPS बनण्यासाठी काय करावे लागते? निवड, पात्रता काय असते? पाहून घ्या माहिती

IPS Selection Process : भारतीय पोलीस सेवेमध्ये (Indian Police Service) अधिकारी होण्यासाठी, आयपीएस (IPS) परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे. ही परीक्षा कठीण आहे, पण चांगली तयारी आणि कठोर परिश्रम केल्यास तुम्ही यशस्वी होऊ शकता. येथे आयपीएस निवड प्रक्रियेची (Selection Process) मराठीमध्ये माहिती आहे:

IPS Selection Process In Marathi

IPS परीक्षा हा एक स्पर्धात्मक परीक्षा आहे जी देशभरात घेतली जाते. गृह मंत्रालय या परीक्षेचे नियंत्रण करते. नागरिक सेवा परीक्षा असल्यामुळे आणि देशभरात एकत्रितपणे आयोजित केली जात असल्यामुळे, या परीक्षेची जबाबदारी केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC) ला देण्यात आली आहे. UPSC द्वारे IPS अधिकारी पदांसाठी परीक्षा घेतली जाते.

UPSC द्वारे वर्षातून एकदाच IPS अधिकारी परीक्षा घेतली जाते, ज्यासाठी UPSC द्वारे अधिसूचना जारी केली जाते. ही परीक्षा दोन टप्प्यात घेतली जाते:
• प्रारंभिक परीक्षा (Preliminary Exam)
• मुख्य परीक्षा (Main Exam)

परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना व्यक्तिमत्व चाचणी साठी बोलावले जाते. अंतिम मेरिट यादी तयार करण्यासाठी मुख्य परीक्षा आणि व्यक्तिमत्व चाचणी मधील गुण एकत्रित केले जातात.

IPS अधिकारी बनण्यासाठी कठोर परिश्रम आणि समर्पण आवश्यक आहे. परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी, उमेदवारांनी विविध विषयांचा व्यापक अभ्यास केला पाहिजे आणि उत्तम तयारी केली पाहिजे.

IPS अधिकारी भारतातील सर्वात प्रतिष्ठित नागरी सेवेच्या पदांपैकी एक आहे. यात अनेक जबाबदाऱ्या आणि आव्हाने असतात, परंतु हे एक अत्यंत फायदेशीर आणि समाधानकारक करिअर देखील आहे.

IPS Qualification Details (पात्रता निकष)

● आयपीएस परीक्षा देण्यासाठी काही पात्रता निकष (Eligibility Criteria) आहेत जसे वय मर्यादा, शैक्षणिक अर्हता, शारीरिक पात्रता इत्यादी.
● तुम्ही भारताचे नागरिक असणे आवश्यक आहे.

●उमेदवाराने मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून बॅचलर डिग्री मिळवलेली असावी.

🛑 Join WhatsApp Group : Join now

Physical Qualification

Gander	उंची	छाती
पुरुष	165 सेमी	84 सेमी
महिला	150 सेमी	79 सेमी

Age Limit : अर्जदार विद्यार्थ्याचे वय हे किमान 21 वर्षे तर कमाल वय हे 31 वर्षे असावे.

Age Relaxation : SC,ST – 5 वर्षे
OBC – 3 वर्षे
जम्मू काश्मीर राज्यातील उमेदवार – 5 वर्षे
संरक्षण सेवा कर्मचारी – 5 वर्षे
दिव्यांग उमेदवारांसाठी – 10 वर्षे

IPS Syllabus Details

IPS Selection Process :

Preliminary Exam Syllabus

Paper I – (200 marks) Duration : 2 hours

• Current events of national and international importance
• History of India and the Indian National Movement
• Indian and World Geography – Physical, Social, and Economic Geography of India and the World
• Indian Polity and Governance – Constitution, Political System, Panchayati Raj, Public Policy, Rights Issues, etc
• Economic and Social Development – Sustainable Development, Poverty, Inclusion, Demographics, Social Sector initiatives, etc
• General issues on Environmental Ecology, Bio-diversity, and Climate Change – that do not require subject specialization in General Science

Paper II – (200 marks) Duration: 2 hours

• Comprehension
• Interpersonal skills including communication skills;
• Logical reasoning and analytical ability
• Decision-making and problem-solving
• General mental ability
• Basic numeracy (numbers and their relations, orders of magnitude, etc.) (Class X level), Data interpretation (charts, graphs, tables, data sufficiency, etc. – Class X level)

Main Exam Syllabus

Paper	Topic	Marks	Time
Paper 1 (Essay)	In this, essays have to be written on different important topics or subjects.	250 Marks	3 Hours
Paper 2 (General Studies 1)	Indian Heritage and Culture, World History and Geography.	250 Marks	3 Hours
Paper 3 (General Studies 2)	Topics like governance, political system, constitution, government, politics, social justice and international relations etc. have been included.	250 Marks	3 Hours
Paper 4 (General Studies 3)	Technology, Economic Development, Bio-Diversity, Environmental Protection, Indian Economy and Disaster Management.	250 Marks	3 Hours
Paper 5 (General Studies 4)	Administrative Ability, Morality, Integrity.	250 Marks	3 Hours
Paper 6 (Optional Paper 1)	Optional subjects will have to be chosen from the list of subjects given by UPSC.	250 Marks	3 Hours
Paper 7 (Optional Paper 2)	Optional subjects will have to be chosen from the list of subjects given by UPSC.	250 Marks	3 Hours

IPS Selection Process

IPS Selection Process : IPS निवड प्रक्रियेमध्ये तीन टप्पे असतात: प्राथमिक परीक्षा, मुख्य परीक्षा आणि व्यक्तिमत्व चाचणी (मुलाखत).

प्राथमिक परीक्षा

प्राथमिक परीक्षा ही निवड प्रक्रियेचा पहिला टप्पा आहे आणि IPS अधिकारी पदासाठी अर्ज केलेल्या सर्व उमेदवारांसाठी अनिवार्य आहे. ही वस्तुनिष्ठ प्रकारची चाचणी आहे ज्यामध्ये दोन पेपर असतात: सामान्य अध्ययन पेपर I आणि CSAT पेपर II. प्राथमिक परीक्षेत पात्र ठरलेले उमेदवार मुख्य परीक्षेला बसण्यास पात्र आहेत.

🛑 Join WhatsApp Group : Join now

मुख्य परीक्षा

मुख्य परीक्षा ही निवड प्रक्रियेचा दुसरा टप्पा आहे आणि ती प्राथमिक परीक्षेपेक्षा अधिक व्यापक आणि आव्हानात्मक आहे. ही एक लेखी परीक्षा आहे ज्यामध्ये नऊ पेपर असतात: एक निबंध पेपर, चार सामान्य अध्ययन पेपर, दोन भाषा पेपर (स्वरूपात पात्रता) आणि दोन वैकल्पिक पेपर (उमेदवाराने निवडलेले). मुख्य परीक्षेत मिळालेल्या गुणांचा अंतिम निवडीसाठी विचार केला जातो.

व्यक्तिमत्व चाचणी (मुलाखत)

मुख्य परीक्षेत पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना UPSC पॅनलद्वारे मुलाखतीसाठी बोलावले जाते. मुलाखत हा निवड प्रक्रियेचा अंतिम टप्पा आहे आणि उमेदवाराचे व्यक्तिमत्व, वृत्ती आणि IPS साठी योग्यतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. मुलाखत अत्यंत व्यक्तिनिष्ठ आहे आणि अंतिम निवडीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.